دنده یا دسته دنده اهرمی است که در داخل کابین خودرو قرار داشته و وظیفه آن تعویض دنده است؛ شایان ذکر است که دسته دنده در خودروهای قدیمی کنار فرمان واقع شده بود. خودروهای سواری معمولا دارای 5 دنده (5 سرعته) است که البته اگر دو حالت خنثی و دنده عقب را نیز مد نظر قرار ندهیم، 5 حالت مختلف میتوان برای خودروها دنده دستی متصور شد. در خودروهای اتومات، دنده در اغلب موارد دنده دارای 4 حالت P، N، R و D است.
دسته دنده یا اهرم دنده به طور مستقیم با گیربکس و جعبهدنده در ارتباط بوده که هنگام تعویض دنده، دندهها در جعبهدنده با هم درگیر شده و در نتیجه تغییر سرعت انجام میگیرد. دستهدنده نیز همانند سایر قطعات خودرو، پس از گذشت زمان میتواند دچار خرابی، فرسودگی و یا اختلال در عملکرد گردد. یکی از مواردی که در مورد دنده شایع بوده و نگرانیهای زیادی را نیز برای رانندگان به همراه دارد، لرزش دنده می باشد. البته ذکر این نکته ضروری است که برخی از این لرزشها طبیعی بوده و مشکلی برای خودرو به وجود نخواهد آورد. اگر شما هم نگران وضعیت دنده و خودرویتان هستید در ادامه با همراه باشید تا با علت لرزش دنده خودرو بیشتر آشنا شوید.
مشکلاتی که موجب لرزش دنده خودرو می شود
در ادامه مشکلاتی که موجب لرزش دنده خودرو خواهد شد را بررسی میکنیم:
1- لرزش دنده بدلیل مشکل در دسته موتور
دسته موتور یکی از مهمترین اجزا در حفظ تعادل خودرو بوده و وظیفه حفظ وزن خودرو را بر عهده دارد. بنابراین دور از انتظار نیست وجود مشکل یا شکستگی در دسته موتورها منجر به لرزش دنده خودرو و در حالت کلی لرزش موتور گردد. بسته به اینکه که خودرو محرک جلو باشد یا عقب، تعداد دسته موتور متفاوت بوده و شکستگی هر کدام از آنها نیز علایم خود را دارد ولیکن در حالت کلی صدای تلقتلق به هنگام عبور از دستاندازها، نشان از خرابی دسته موتور دارد. سعی نمایید به صورت منظم، دسته موتورها را بررسی و بازدید نمایید تا از شکستگی آن پیشگیری گردد.
زمانی که برای یکی از این دسته ها مشکلی پیش بیایید بصورت معمول موجب لرزش موتور و سیستم های متصل به آن می شود که یکی از آن ها گیر بکس می باشد سوای مشکلاتی دیگری که برای این بخش پیش می آید این لرزش به دنده خودرو نیز منتقل می شود و به این صورت است که این مشکل موجب لرزش دنده خودرو می شود
2- کیفیت پایین واسکازین
واسکازین همان روغن گیربکس است. کیفیت مناسب واسکازین، منجر به کارکرد روان گیربکس، کاهش سر و صدا، کاهش درجه حرارت گیربکس و ... میگردد. چنانچه کیفیت واسکازین پایین بوده یا مقدار آن کافی نباشد میتواند باعث لرزش دنده خودرو نیز گردد. بهترین راهکار پیشگیری از این امر، تعویض به موقع روغن گیربکس است که بسته به نوع روغن، گیربکس خودرو و شرایط آب و هوایی فرق دارد ولیکن در حالت کلی همزمان با تعویض دیسک و صفحه کلاچ، واسکازین نیز باید تعویض گردد.
3- خرابی پلوس
پلوس وظیفه انتقال نیروی موتور به چرخها را برعهده دارد. شکستگی یا خرابی پلوس، در سرعتهای پایین میتواند موجب لرزش دنده خودرو گردد. شایان ذکر است که شکستگی فنرهای داخل پلوس، باعث لرزش دنده در سرعتهای خاصی خواهد شد. پارگی گردگیر پلوس، سفت نبودن پیچهای سر پلوس و همچنین عدم استفاده صحیح از خود دنده خودرو، از دلایل خرابی پلوس است. صدای تقتق از چرخها بیانگر خرابی پلوس است. برای آنکه متوجه شوید کدام سمت مشکل دارد؛ فرمان را به صورت کامل به آن سمت بچرخانید؛ چنانچه صدای تقتق آمد یعنی پلوس آن سمت مشکل دارد.
4-لرزش دنده خودرو بدلیل کیفیت پایین ساخت و مونتاژ
کیفیت پایین ساخت و مونتاژ یکی دیگر از عواملی است که میتواند موجب لرزش دنده خودرو شود که این موضوع در خودروهای داخلی بیشتر دیده میشود. شایان ذکر است که گذر زمان نیز بر این امر تاثیرگذار است.
5- خرابی ماهک و میل ماهک
ماهک، اهرمی هلالیشکل است که با حرکت آن، کشویی تعویض دنده هم حرکت کرده و تعویض دنده صورت میپذیرد. خرابی ماهک باعث لق شدن دسته دنده، لرزش آن و جا نرفتن دنده میگردد. البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که خرابی ماهک عمدتا بصورت عدم توانایی در جا زدن دنده خود را نشان می دهد و شانس اینکه خرابی ماهک را با لرزش دنده خودرو متوجه شوید پایین می باشد.
6- اشکال در صفحه کلاچ و دیسک
خرابی صفحه کلاچ و دیسک از دیگر عوامل است که میتواند منجر به لرزش دنده خودرو گردد. جهت جلوگیری از ایجاد لرزش در دنده و بروز سایر مشکلات، بازدیدهای دورهای را فراموش نکرده و به موقع اقدام به تعویض آنها کنید. زمان تعویض صفحه کلاچ و دیسک، بسیار وابسته به نوع رانندگی شما است. اگر ماشین را در دنده 1 قرار داده و کلاچ را رها نمایید چنانچه موتور و اتاق خودرو بلرزد نشان از آن است که زمان تعویض صفحه کلاچ و دیسک فرا رسیده است.
7-تنظیم نبودن ارتفاع خودرو
تنظیم نبودن ارتفاع خودرو نیز میتواند از دلایل لرزش دنده خودرو باشد که با مراجعه به مکانیکی، در اغلب موارد این مشکل به راحتی قابل برطرف نمودن است.
در این مقاله سعی گردید تا مهمترین عوامل لرزش دنده خودرو بیان گردد، اگر شما نیز تجربیات مشابهی دارید با ما و در قسمت نظرات در میان بگذارید.